صفت بياني
در گروه اسمي هرگاه پس از اسم (هسته ) كسره بيايد و واژه ي بعد اگر " اسم ، ضمير يا صفت شمارشي" نباشد ، صفت بياني است . در اين حالت به اوّلي موصوف و به دومي صفت مي گوييم . " موصوف " هميشه هسته است و "صفت " وابسته ي آن .
مثال : برگ سبز - رنگ آسماني - انسان دانا – فيلم ديدني
تذكّر 1 : از تركيب "موصوف و صفت" يك تركيب وصفي حاصل مي شود
جايگاه صفت بياني :
1- معمولا صفت بياني نزديك ترين عنصر به هسته است . خانه ي بزرگ ييلاقي شهر ما
2- گاه ممكن است ميان هسته ( موصوف ) و صفت فاصله ايجاد شود .
مثال : در شهر ما مردي زندگي مي كند بس دانا
او لباسي به تن داشت گشاد و عصايي به دست داشت زيبا
3- گاه برخي از صفت هاي بياني مانند " خوب ، بد ، يگانه ، عجيب و ... " پيش از موصوف خود قرار مي گيرند .
مثال : او يگانه دوست من است ( دوست يگانه )
اين بد فكري است ( فكر بدي )
تذكّر 2 : از تركيب وابسته هاي پيشين از نوع صفت و هسته " تركيب وصفي " حاصل مي شود
مانند : اين كتاب از بهترين كتاب عاشقانه است كه داستان جذّابي دارد .
4 تركيب وصفي دارد : اين كتاب + بهترين كتاب + كتاب عاشقانه + داستان جذّاب
راه تشخيص صفت :
در يك تركيب وصفي ( موصوف + -ِ + صفت ) :
الف ) موصوف « ي نكره » مي پذيرد لباسي سفيد - درختي بلند
ب ) صفت « تر » مي پذيرد شاخه ي بلندتر - دست قدرتمندتر