مرز میان تکـرار و تصدیر

ادامه نوشته

قافیـــه و نقش نما ها

ادامه نوشته

آموزش شناخت قافیه به زبان ساده

ادامه نوشته

درنگی در خودارزیابی‌های علوم و فنون ادبی پایه ی دهم

 

آشنایی با استــــعاره و انواع آن

ادامه نوشته

کنــــایه و انواع آن

ادامه نوشته

بررسی تضاد و انواع آن

فرو فشردگی و گاهی سربستگی موضوعات و مطالب مندرج در کتب درسی‌ـ آموزشی به دلیل اقتضای ساعات آموزشی و دلایل دیگر، سبب ابهام و نارسایی فهم و درک درست و کامل آن‌ها شده است که با مراجعه به منابع دست‌اول و باهم‌اندیشی با صاحب‌نظران می‌توان این نقیصه را رفع و ابهام‌زدایی کرد.متأسفانه گاهی به دلیل دسترسی نداشتن به منابع و شناخت کافی از منابع دست اول و گاهی به دلیل کم‌کاری این امر محقق نمی‌شود. به همین روی مقولة «تضاد» ، انواع و اهمیت آن را در این مقاله مورد بررسی و تشریح قرار خواهیم داد.

ادامه نوشته

آرایه ی حسن تعلیــل

تعلیل در لغت به معنی علت آوردن است و حسن تعلیل در اصطلاح بدیع آن است كه گوینده برای استدلال، امری غیر حقیقی اما نزدیك به موضوع را بیان كند».
ادامه نوشته

کنایه و کاربرد آن در زبان فارسی

هر گاه کلمه یا کلام را طوری بیان کنیم که علاوه بر معنی لفظی و حقیقی معنای پوشید‌ه‌ای نیز داشته باشد و مقصودمان همان معنای دوم مجازی (پوشیده) باشد، از صنعت ادبی کنایه سود برد‌ه‌ایم. چنان‌که اگر بگوییم «کلاه فلانی پشم ندارد»، نبودن پشم در کلاه او ظاهر کلام و معنی حقیقی آن است، اما اگر مقصودمان زبونی و بی‌‏دست‌و‌پایی او باشد، این کلام، کنایه است.
ادامه نوشته

نگاهی نو به ایهام در بدیع فارسی

ایهام یکی از مهم­ترین صنایع معنوی بدیع در ادبیات فارسی است، اما علی رغم اهمیتش در تعریف و انواع آن در کتب بدیع و بلاغت دقت کافی نشده است. یکی از اهداف مقالۀ   حاضر بازتعریف ایهام است. در این مقاله با بررسی تعریف ایهام در کتب گوناگون قدیم و جدید، سعی می­شود تعریف دقیق­تری از ایهام به دست داده شود. همچنین انواع ایهام در     کتاب­های قدیم و جدید بلاغی فارسی و عربی- مانند ایهام مجرده، ایهام مرشحه، ایهام مبیّنه، ایهام ذوالوجوه-  نقل و سپس تحلیل ­و نقد می­شود؛ و سپس با بهره­گیری از دانش زبان­شناسی، تقسیم­بندی تازه­ای از ایهام به دست داده می­شود. این تقسیم­بندی با استفاده از مثال­های گوناگون از متون کلاسیک و معاصر فارسی، اثبات می­شود. برخی از انواع ایهام که در این مقاله مطرح و تعریف شده اند، عبارتند از: ایهام واژگانی، ایهام نحوی، ایهام گروهی،  ایهام ساختاری، ایهام مرجع ضمیر، ایهام حذف، ایهام خوانشی، ایهام زَبَر زنجیری. این مقاله، روشی نو را برای تحلیل ایهام در آثار ادبی، به­ویژه شعر، مطرح می­کند.

ادامه نوشته